Czułość, radość, miłość, wdzięczność, współczucie, entuzjazm – te emocje to prawdziwe skarby. Każdego dnia wyruszajmy z dzieckiem na ich poszukiwanie.

Z czym kojarzy się nam psychologia? Często wyłącznie z tym, że przygląda się negatywnym aspektom naszego życia. I rzeczywiście tak było w jej początkach. Do tej pory zresztą ogromna część badań i dociekań psychologów dotyczy zaburzeń, chorób, trudności w funkcjonowaniu. Dzięki temu wiele wiemy np. o stresie, depresji czy lęku.

Stosunkowo niedawno zaczęła rozwijać się nowa dziedzina tej nauki – psychologia pozytywna, która w centrum uwagi stawia właśnie to, co w naszym życiu pozytywne. Bada czynniki będące podstawą dobrostanu, zdrowia psychicznego, satysfakcji, poczucia szczęścia. Poszukuje tego, co sprawia, że ludzie kwitną i rozwijają swój naturalny potencjał. To właśnie psychologia pozytywna może nas zainspirować do odnajdywania w sobie uczuć – skarbów.

Dlaczego warto pielęgnować „pozytywne” emocje?

Klasyczne rozróżnienie na uczucia pozytywne i negatywne może być mylące i sugerować, że jedne emocje są dobre, a inne złe. Tymczasem one po prostu w nas są i każda z nich jest ważna, bo niesie ze sobą ważną informację. Emocje określane jako „negatywne” (strach, złość, frustracja) to sygnał: “Coś jest nie tak! Uciekaj, walcz, działaj! Zmień tę sytuację, bo źle się w niej czujesz!”. Z kolei emocje „pozytywne”, takie jak radość czy miłość, mówią: “Zostań tam, gdzie jesteś, ta sytuacja jest dla ciebie dobra”. I emocje „pozytywne”, i „negatywne” pomagają nam dążyć do tego, co dla nas korzystne, i unikać tego, co niekorzystne.

O ile jednak z emocji „negatywnych” warto czerpać energię do zmiany, o tyle ich pielęgnowanie i podtrzymywanie może mieć zgubny wpływ na zdrowie. Na przykład jeśli czujemy lęk, często pozwalamy, by w naszej głowie powstawały najgorsze scenariusze. Lęk staje się wtedy coraz silniejszy, a taka sytuacja zdecydowanie nam nie służy. Inaczej jest z emocjami „pozytywnymi” – ich pielęgnowanie wspiera rozwój i wzmacnia ogólny dobrostan. Na przykład radość zachęca do zabawy, badania granic, kreatywności. Miłość zbliża nas do kochanych osób, skłania do wchodzenia w interakcje, spędzania razem czasu i zacieśniania więzi.

Badania pokazują, że „pozytywne” emocje pomagają ludziom radzić sobie w sytuacjach długotrwałego stresu. Uczucia takie jak satysfakcja, przyjaźń, zadowolenie wzmacniają odporność psychiczną, wspierają konstruktywne radzenie sobie w trudnych sytuacjach i pomagają wrócić do równowagi po nieszczęśliwych zdarzeniach. Wpływają zarówno na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne. Osoby pielęgnujące w sobie uczucia takie jak wdzięczność rzadziej chorują na depresję i częściej są zadowolone ze swojego życia.

Znajdź skarby!

Dlatego
warto razem z dzieckiem poszukiwać tych emocji – skarbów. Każdego dnia,
przed zaśnięciem, przypomnijcie sobie, co dobrego was spotkało
i jakie przyjemne uczucia pojawiły się w was tego dnia.

Mogą to być:

czułość
* miłość * przyjaźń * radość * wdzięczność * nadzieja * entuzjazm * współczucie
* szczęście

Porozmawiajcie o wartości tych emocji. To pomoże wam doceniać je na co dzień. To one sprawiają, że macie ochotę działać, robić fajne rzeczy razem, pomagać innym. Dzięki tym uczuciom jest wam czasem dobrze, bezpiecznie, błogo, wesoło. To prawdziwe skarby, które czynią was bardzo bogatymi. Możecie z nich czerpać – brać coś dla siebie albo dawać coś innym.

Warto wzmacniać to, co w nas piękne i dobre. Jeśli nachodzą cię czasem „czarne myśli”, poszukaj własnych odpowiedzi, które je podważą, np.: „Choć zdarza mi się popełniać błędy, to jestem dobrą osobą”. Jeśli chcesz, żeby twoje dziecko w trudnych momentach słyszało w głowie taki wspierający głos, powtarzaj mu często podobne pozytywne stwierdzenia.

Bibliografia:

• Lee Duckworth, A., Steen, T.A., Seligman, M.E.P., Positive Psychology in Clinical Practice, „Annual Review of Clinical Psychology”, 2005, https://doi.org/10.1146/annurev.clinpsy.1.102803.144154 [dostęp: 12.12.2019]

• Seligman, M.E.P., Steen, T.A., Park, N., Peterson, C., Positive psychology progress: empirical validation of interventions, „The American Psychologist”, 2005, https://doi.org/10.1037/0003–066X.60.5.410 [dostęp: 12.12.2019]

• Seligman, M., Optymizmu można się nauczyć, przeł. Aleksander
  Jankowski, Media Rodzina Poznań 2007

• Strona Positive Psychology Center: https://ppc.sas.upenn.edu/ [dostęp: 12.12.2019]

• Wystąpienie Martina Seligmana na konferencji TED: https://www.youtube.com/watch?v=5CpLEOO5oyo [dostęp: 12.12.2019]